Lezing Nijverheid op Windkracht en Stoomenergie

MEDEMBLIK – Zondag 27 november houdt Herman Kaptein, auteur van het boek ‘Nijverheid op Windkracht. Energietransities in Nederland van 1500 tot 1900’, een lezing bij het Stoommachinemuseum aan de Oosterdijk over vroege windenergie en de overgang in de 19^e eeuw naar stoomenergie.

Omstreeks 1600 begon in Nederland de zegetocht van een nieuwe windmolenindustrie die nergens ter wereld haar gelijke had. Met wind als energiebron en op mechanische wijze werd onder andere hout gezaagd, olie geslagen, papier gemaakt, hennep gebeukt en gerst en rijst gepeld. Hiermee werd een essentiële bijdrage geleverd aan de uitzonderlijke welvaartsgroei in de Republiek. De Zaanstreek trok al in een vroeg stadium de hoofdrol naar zich toe, maar er waren meerdere regio’s waar de windmolenindustrie het economische leven voor een groot deel bepaalde.

Het grote succes van het ‘windregime’ is een belangrijke verklaring voor de late en trage overgang naar het ‘stoomregime’ in de negentiende eeuw. Herman Kaptein belicht de overgang, het verdere verloop en de betekenis van beide energietransities. Een actueel onderwerp nu we opnieuw aan de vooravond staan van een energietransitie en het gebruik van fossiele brandstoffen op z’n eind loopt.

Herman Kaptein, voormalig docent geschiedenis aan de Hogeschool van Amsterdam, promoveerde in 1998 aan de Universiteit van Amsterdam op het proefschrift De Hollandse textielnijverheid 1350-1600. Conjunctuur en continuïteit. Voor zijn boek Nijverheid op windkracht. Energietransities in Nederland 1500-1900 ontving hij in 2017 de I.J. de Kramerprijs van The International Molinological Society, afdeling Nederland en Vlaanderen.

De lezing vindt plaats in het Bezoekerscentrum van het museum van 14.00 uur tot 16.00 uur. De toegang bedraagt € 7,50 p.p. inclusief 2 x koffie of thee, te voldoen voor aanvang van de lezing. Leden van de Vereniging Vrienden van het Stoommachinemuseum en museumkaarthouders betalen € 2,50 p.p. Zaal open vanaf 13.30 uur. Reserveren is niet verplicht maar wel gewenst via 0227 544732. Er zijn maximaal 80 zitplaatsen beschikbaar.